De Andes zijn Anders

Wandelen door een geschiedenisboek

Ik ben op Andesexpeditie met Robbert Dijkgraaf en Sarah Darwin.

Ook mee zijn Remco Bikkers, cameraman, Pablo Santiago Apiolazza, tolk (van de versiercursus in Buenos Aires), Laura Stek van de radio, chauffeur Manu die zichzelf onmisbaar en historisch maakt deze week en IJsbrand van Veelen, naast regisseur nu blijkt ook een verdienstelijke reisleider met zo'n grote groep.

De expeditie start in Chili en we reizen in 2 auto's naar Uspallata, een dorp in de Andes aan de Argentijnse zijde, op 2500 meter hoogte. (Destijds het decorum voor de opnames van "7 years in Tibet"). We doen daar rijdend en filmend en bij de grens stempelend ruim 14 uur over. Naarmate we de Andes dieper (dus hoger) intrekken, laten de mogelijkheden tot verwoorden van mijn indrukken grotere gaten vallen.

Normaal gesproken heb ik het niet zo met bergen. Ik ben meer van de woestijn en de zee. Of laat ik zeggen van de horizon. Bergen benauwen me. Ze zijn zo groot en massief en overweldigend. Ik vind het meestal moeilijk "vriendjes" met ze te worden. Ik kan genieten van de uitzichten, van de frisse lucht, ik kan genieten van de wetenschap dat het aardplaten zijn die tegen elkaar aan gebotst zijn en daar heel veel respect voor hebben maar na een paar dagen krijg ik de kriebels en kies ik voor het ruime sop: niet méér geweld op mijn netvlies maar rust: horizon.

Na deze week Andes is dat Anders: de Andes hebben me beet. En ze laten me niet meer los.

Robbert Dijkgraaf verwoordt het prachtig: het is alsof je in de Andes door een geschiedenisboek loopt. Je wandelt door het landschap en je slaat telkens een bladzijde om. Je moet het boek alleen wel kunnen lezen, je moet de kennis hebben om te zien wat je hier ziet.

Er zijn rotsen met tekeningen van de Inca's: 10.000 jaar oud. Weer en wind, jaar en dag, alles hebben ze doorstaan en de tekeningen staan nog even fier in de gesteenten. (Prachtig. Wij worden kriegelig om de graffiti van gewetenloze sukkels die het zo nodig vinden om met IRIS FOR EVER een daad te stellen. Hoe zullen mensen over 10.000 jaar daar over denken? Of, hoe dachten de mensen 10.000 jaar geleden over deze tekeningen? Wat betekent het één en wat betekent het ander?)

Don Pollo, een krasse knar van 72, oud-politie-agent, wijst ons het fossiele bos.

Ik moet goed kijken, maar inderdaad, dat kringetje van stenen lijkt op een omgehakt boomstammetje. Jaren geleden stond die boom nog overeind en jahoor, daar ligt de rest. Don Pollo gaat er voor het plaatje maar even op zitten. 200 miljoen jaar oud, dit bos. Het begint me al een beetje te zinderen. De zon staat hoog aan de hemel, het licht is inmens fel, het is bloedheet en er staat een forse wind. 200 miljoen jaar. Er was dus toen ook al een bos. En dat is naar zo'n 2500 meter geduwd.

Kan het nog gekker, vraag ik me af.

Het antwoord is volmondig "JA". We zijn uitgestapt bij waanzinnige rotspartijen die omvergetrokken lijken.

Robbert en Sarah klauteren er lustig op los. De Andes leveren commentaar. Ik hoor rotsbrokken en rotsplakaten vervaarlijk wegglijden dan wel kletteren. We zitten op ruim 3500 meter hoogte en Robbert roept uitbundig: Sarah, I'm on the beach! Ik kijk omhoog en zie de beste man, president van de KNAW, balanceren op een richeltje.

Remco en ik zullen er aan moeten geloven en we klimmen als synchroonzwemmers deze Andespeiler op. Verdomd: een geribbelde oceaanbodem, compleet met van die drolletjes: fossiele oceaanbodemwormpjes, op 3500 meter!

En dat niet alleen, de bodem staat op zijn kant! Wat een geweld! Wat een onwaarschijnlijke dynamiek in zo'n ogenschijnlijk verstild gebied!

Ik sta midden in de ontstaansgeschiedenis van de Andes, de wereld van 400 miljoen jaar geleden!!!!